Dostęp do sieci elektrociepłowniczych obejmuje większość mieszkańców polskich miast i wsi. Mimo tego alternatywne sposoby ogrzewania stają się coraz częściej wybieranym wariantem - częściowo ze względu na rosnące ceny gazu oraz paliwa, a częściowo z uwagi na to, że ekologiczny styl życia zdobywa nowych zwolenników. Również kwestia stworzenia przyłączenia do gazociągu bywa decydująca - koszty takiej operacji są bowiem bardzo wysokie. Pompy ciepła to rozwiązanie, które również w Polsce stopniowo zdobywa większą popularność. Dzięki temu, że coraz częściej inwestorzy decydują się na budowę domu energooszczędnego (a więc o niższym zapotrzebowaniu na ciepło), pompy ciepła znajdują szersze zastosowanie. W jaki sposób działają pompy ciepła, jakie są ich najczęściej wybierane rodzaje oraz jakie zalety ma to rozwiązanie?
Pompa ciepła - ogrzewanie przyszłości?
Ogrzewanie przy pomocy pomp ciepła wielu osobom kojarzy się z wysokimi kosztami instalacji, które mogą dochodzić nawet do 45 - 50 tys. złotych. Jednakże warto pamiętać również o zaletach tego rozwiązania:
urządzenia nie wymagają obsługi - nawet podczas naszej nieobecności pompa ciepła utrzymuje wewnątrz budynku optymalną temperaturę;
pompy ciepła są ekologiczne w tym sensie, że nie wymagają zasilania węglem, gazem czy paliwem płynnym. Ponad to nie emitują szkodliwych substancji do atmosfery;
tego typu instalacja uniezależnia użytkowników od sieci energetycznej, umożliwia natomiast zoptymalizowanie zużywanej energii i personalizację temperatury wewnątrz budynku;
ryzyko zatrucia się czadem czy wybuchu gazu nie istnieje - ponieważ pompa ciepła może być jedynym źródłem grzewczym;
wraz z upływem lat inwestycja zaczyna się zwracać;
Wybór pompy ciepła
Wybór rodzaju pompy ciepła zależy również od tego, na jakim etapie inwestycji ma się odbywać jej montaż. I tak:
- do powstającego dopiero budynku można zainstalować pompę powietrzną, ale też pompę gruntową - w zależności od preferencji. W takim wypadku pompa może być jedynym źródłem grzewczym, o ile w budynku zastosowano sprawną izolację. Dodatkowo ogrzewanie może być użytkowane latem - do chłodzenia pasywnego;
- w remontowanym domu najlepszym rozwiązaniem jest montaż pompy powietrznej - bez konieczności ingerowania w grunt. Na ogół pompa jest wówczas dodatkowym źródłem ciepła - w zależności od tego, jaka temperatura dominuje na zewnątrz. Pompa używana jest do ogrzewania, jednakże jej zastosowane w zakresie chłodzenia jest ograniczone;
Pompa ciepła nie wytwarza ciepła - pozyskuje je natomiast z otoczenia i przetwarza. Za pracę urządzenia odpowiada sprężarka zasilana energią elektryczną - warto jednak zauważyć, że wartość tej pobranej z sieci energii jest dużo niższa niż ilość przetworzonego ciepła oddanego do instalacji grzewczej. Największą część energii pompa pobiera z otoczenia domu (czyli tzw. źródła dolnego), które mogą stanowić odmienne czynniki, w zależności od modelu pompy:
- w kolektorach poziomych, układach z parownikami miedzianymi czy z odwiertami pionowymi - jest to grunt;
- w przypadku małych pomp - może to być usuwane powietrze z wentylacji;
- powietrze zewnętrzne - w pompach powietrznych;
- w pompach wodno-powietrznych - woda powierzchniowa lub podziemna;
Na ogół pompy nie są stosowane jako jedyne źródło ciepła w domu, ale uzupełniają inny system grzewczy. Często układy tego typu tworzą pompy oraz kotły (np. na gaz płynny), bądź pompy z opcją zastosowania grzałek elektrycznych. Dotyczy to zwłaszcza najgorzej radzących sobie w niskich temperaturach pomp powietrznych. Wybierając pompę ciepła warto zwrócić uwagę na współczynnik COP. Wartość ta, mierzona w kW, określa stosunek energii oddanej do instalacji grzewczej oraz ilości energii, która została pobrana ze źródła - innymi słowy - definiuje wydajność pompy ciepła i im jest wyższy, tym korzystniej.